Hoe werkt een thuisbatterij bij stroomuitval?

Voor veel mensen is een thuisbatterij vooral een manier om hun eigen zonne-energie op te slaan en minder afhankelijk te zijn van het energienet. Maar wist je dat sommige thuisbatterijen je ook beschermen tegen stroomuitval? In deze blog leggen we uit wat er gebeurt als het licht uitvalt, wat je batterij dan wél (en niet) kan doen, en wanneer een back-upfunctie zinvol is.

Wat gebeurt er bij een gewone stroomuitval?

Bij een storing op het net schakelt je woning automatisch uit. Alles valt weg: verlichting, internet, koelkast en inductiekookplaat áls je geen alternatieve voeding hebt. Zelfs zonnepanelen stoppen met opwekken, omdat standaardomvormers wettelijk verplicht zijn om uit te schakelen bij netuitval (anti-islanding).

Met een thuisbatterij mét back-upfunctie kun je dit deels opvangen.

Hoe werkt een batterij met back-upfunctie?

Sommige batterijsystemen, zoals de Tesla Powerwall 3, kunnen automatisch overschakelen op een eilandbedrijf: een tijdelijk mini-net dat je woning van stroom blijft voorzien. Dit gebeurt via een zogeheten Gateway, die binnen enkele milliseconden detecteert dat het net is weggevallen en automatisch omschakelt.

Je merkt daar vrijwel niets van: je licht blijft branden, apparaten blijven werken, en je blijft lokaal stroom gebruiken.

Wat blijft er draaien bij een stroomuitval?

Dat hangt af van hoe je systeem is opgebouwd én op hoeveel fasen je woning werkt.

Back-up op 1-fase

Bij een 1-fase installatie krijg je stroom op één specifieke fase. Veel huishoudens hebben hier genoeg aan voor de belangrijkste apparaten (verlichting, modem, koelkast).

Dit werkt bijvoorbeeld goed met Tesla Powerwall 3
Ook SigEnergy of AlphaEss kan als 1-fase systeem worden ingezet

Back-up op 3-fase

Bij een 3-fase installatie wil je idealiter dat alle drie de fasen blijven werken tijdens een stroomuitval. Dat kan op twee manieren:

Met een 3-fase batterij zoals AlphaEss (in combinatie met een geschikte omvormer) of SigEnergy met full 3-fase ondersteuning
Of met drie Tesla Powerwalls (één per fase), eventueel met directe zonnestroomaansluiting

Zo blijft je hele woning functioneren, inclusief grote verbruikers zoals warmtepomp of inductiekookplaat, zolang je batterijcapaciteit toereikend is.

Kunnen zonnepanelen blijven opwekken bij uitval?

Dat hangt af van het soort aansluiting:

Nee, als je zonnepanelen via een gewone AC-omvormer zijn aangesloten (zoals Enphase, SolarEdge, APSystems). Deze schakelen verplicht uit bij netuitval.
Ja, als je:
- Zonnepanelen direct op de batterij (DC) zijn aangesloten bijv. bij Powerwall 3 of SigEnergy met MPPT-ingangen.
- Werkt met een hybride omvormer die back-up ondersteunt, zoals GoodWe, Victron of Fronius GEN24

Wil je tijdens stroomuitval je zonnepanelen actief houden? Dan is directe koppeling op de batterij meestal de eenvoudigste en meest efficiënte oplossing.

Hoe lang heb je stroom tijdens een uitval?

Dat hangt af van de batterijcapaciteit én je verbruik.

Een Powerwall 3 van 13,5 kWh kan een gemiddeld huishouden bij normaal verbruik 24-36 uur voorzien
Bij zuinig gebruik (alleen essentiële apparaten) zelfs langer
Met meerdere batterijen kun je dagenlang overbruggen, zeker met zonne-opwek via directe koppeling

Is een back-upfunctie standaard inbegrepen?

Niet altijd. Je hebt altijd extra componenten en een juiste configuratie nodig:

Een thuisbatterij die eilandbedrijf ondersteunt (zoals Tesla Powerwall, SigEnergy)
Een back-upschakeling of Gateway
Juiste groepenkastindeling (back-upgroepen vs. niet-back-upgroepen)
In sommige gevallen: meerdere batterijen voor 3-fase back-up

Let op: niet elk systeem heeft standaard deze functie. Goedkopere batterijen (zoals Sessy of Quatt) bieden dit bijvoorbeeld niet direct.

Voor wie is dit interessant?

Een back-upfunctie is met name zinvol voor:

Huishoudens op het platteland of in gebieden met onbetrouwbare netten
Mensen die kritieke apparatuur draaien (zoals medische hulpmiddelen, server, alarmsystemen)
Gezinnen die niet zonder stroom willen zitten bij storingen of werkzaamheden
Klanten die hun zonnepanelen direct willen koppelen en onafhankelijk willen blijven

Conclusie

Een thuisbatterij met back-upfunctie biedt niet alleen slim energiegebruik, maar ook zekerheid bij stroomuitval. Afhankelijk van de configuratie kun je zelfs tijdens een storing gewoon blijven koken, internetten of tv-kijken en met directe zonnestroomaansluiting blijf je zelfs opladen.

Niet elke batterij kan dit, en niet elke woning is er klaar voor. Laat je dus altijd goed adviseren over je wensen, groepenkast én toekomstplannen.

Gratis advies over jouw situatie?

Wil je weten of jouw woning geschikt is voor een thuisbatterij met back-upfunctie en welke apparaten je dan kunt laten meedraaien? Vraag vrijblijvend advies aan, dan bekijken we je meterkast, stroomverbruik en wensen.